ನವ ಶೀತಲ ಸಮರಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಭಾಷ್ಯ ಬರೆಯಲಿದೆ ರಷ್ಯಾ!

ಯುರೋಪಿನೊಂದಿಗೆ ರಷ್ಯಾಗಿರುವ ತಗಾದೆಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅಣ್ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಹಿಂಜರಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬಂಥ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ನಿಲುವನ್ನು ತಳೆದಿರುವ ರಷ್ಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪುಟಿನ್ ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ನಾಯಕರನ್ನು ಸಿಂಹಸ್ವಪ್ನವಾಗಿ ಕಾಡಲಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ.

-      ಕೀರ್ತಿರಾಜ್

(ರಾಜ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು

ಅಲಯನ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ)

ಸರಿಸುಮಾರು ಎರಡೂವರೆ ದಶಕಗಳ ಹಿಂದಷ್ಟೇ ಅಂತ್ಯವಾದ ಶೀತಲ ಸಮರದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ  ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ಸೊವಿಯೆತ್ ಒಕ್ಕೂಟಗಳೆರಡು ಶಕ್ತಿ ರಾಜಕೀಯದ ಜಂಗೀ ಕುಸ್ತಿ ನಡೆಸಿದ್ದವು. ಅಮೆರಿಕಾ ತನ್ನ ಮಿತ್ರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಜೊತೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ನ್ಯಾಟೋ ಮಿಲಿಟರಿ ಒಕ್ಕೂಟ ರಚಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಸೊವಿಯೆತ್ ಬಣ ವಾರ್ಸೋ ಹೆಸರಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ನೊಂದಿಗೆ ಎದುರುತ್ತರ ನೀಡಿತ್ತು. 1990ರ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಸೊವಿಯೆತ್ ಒಕ್ಕೂಟ ಛಿದ್ರವಾಗಿ ಕೊನೆಗೆ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡ ರಷ್ಯಾ ಕೂಡ ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಭಾವ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗುತ್ತದೆ. ತದನಂತರ ತನಗೆ ಇನ್ನಾರೂ ಸಾಟಿಯಿಲ್ಲ ಎಂಬಂತೆ ಅಮೆರಿಕಾ ವಿಶ್ವ ರಾಜಕೀಯದ ದೊಡ್ಡಣ್ಣ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ. ಶೀತಲ ಸಮರದ ಅಂತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ರಷ್ಯಾ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅವಮಾನಕ್ಕೂ ಒಳಗಾಗಬೇಕಾಯ್ತು. ನ್ಯಾಟೊ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವ ವೃದ್ಧಿಸಿಕೊಂಡ ರೀತಿ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ವಿಸ್ತರಣೆ ರಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಅಭದ್ರತೆಯ ಭಾವನೆಯನ್ನೂ ಮೂಡಿಸಿತ್ತು. ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಭದ್ರತಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಹಮತವಿಲ್ಲದೇ ಹೋದರೂ ಸರ್ಬಿಯಾ, ಇರಾಕ್ ಮತ್ತಿತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾ ನಡೆಸಿದ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚಾರಣೆಗಳು ರಷ್ಯಾದ ಹತಾಶೆ ಮತ್ತು ಆಕ್ರೋಶಗಳನ್ನು ಇಮ್ಮಡಿಗೊಳಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ ರಷ್ಯಾದ ಇತ್ತೀಚಿನ ನಡೆಗಳು ಮತ್ತೆ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ಕೆಲ ಯುರೋಪಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಿದ್ದೆಗೆಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಯುರೋಪಿನೊಂದಿಗೆ ರಷ್ಯಾಗಿರುವ ತಗಾದೆಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅಣ್ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಹಿಂಜರಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬಂಥ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ನಿಲುವನ್ನು ತಳೆದಿರುವ ರಷ್ಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪುಟಿನ್ ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ನಾಯಕರನ್ನು ಸಿಂಹಸ್ವಪ್ನವಾಗಿ ಕಾಡಲಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ. ರಷ್ಯಾ ವಿಶ್ವ ನಾಯಕರ ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಕ್ಯಾರೇ ಎನ್ನದೆ ಕ್ರಿಮಿಯಾವನ್ನು ರಷ್ಯಾದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಿದಾಗ, ಸಿರಿಯಾ ಯುದ್ಧರಂಗಕ್ಕೆ ಧುಮುಕಿ, ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಲಹೆ ಮತ್ತು ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ಗಾಳಿಗೆ ತೂರಿ ತನ್ನದೇ ಯುದ್ಧ ನೀತಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದಾಗ ಹಾಗೂ ತೀರ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ರಷ್ಯಾ ತನ್ನ ರಹಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅಮೆರಿಕಾ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲೂ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಿದೆ ಎಂಬ ಸಂಶಯ ವ್ಯಕ್ತವಾದ ಮೇಲಂತೂ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪುಟಿನ್ ರಷ್ಯಾದ  ವೈರಿಗಳ ಜಂಘಾಬಲ ಉಡುಗಿಸುವ ಯಾವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ಕೈಬಿಡುವವರಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಸದ್ಯದಲ್ಲೇ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯಿದೆ. ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಯಾರೇ ಆದರೂ ಅಮೆರಿಕಾದ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾಗೆ ಸಿಂಹಪಾಲು ದಕ್ಕಲಿದೆ. ಕಾಲು ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೆ ಅಮೆರಿಕಾ ತನ್ನ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸೊವಿಯೆತ್ ಗೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಇದೀಗ ಮತ್ತೆ ರಷ್ಯಾ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮರುಕಳಿಸಲಿದೆ!

2015ರಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬಶರ್ ಅಲ್ ಅಸದ್ ನನ್ನು ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಲು ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾ ನಿಯೋಜಿಸಿದ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು ಮತ್ತು ಫಿರಂಗಿಗಳು ಒಬಾಮ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ತಲೆಕೆಳಗು ಮಾಡಿತ್ತು! ಯುದ್ಧ ಅಸದ್ ಪರವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿತ್ತು! ಈ ಮೂಲಕ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾ ತನ್ನ ಹಿಡಿತ ಬಲಪಡಿಸಿಕೊಂಡದ್ದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾ ಪ್ರಭಾವವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಇತ್ತಿಚೆಗೆ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ'(No Fly Zone)ಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿದ್ದ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸಂಸದರು ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಜನರಲ್ ಜೋಸೆಫ್ ಡನ್ಫೋರ್ಡ್ ರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದಾಗ ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಿಷ್ಟು, "ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲೇಬೇಕು ಎಂದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾಗಳೆರಡರ ಜೊತೆಗೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಬೇಕು!"ಈ ಮಧ್ಯೆ ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ತನ್ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯ ಪ್ರಚಾರದುದ್ದಕ್ಕೂ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ' ಮತ್ತು 'ಸುರಕ್ಷಿತ ವಲಯ'ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮೂಲಕ ರಷ್ಯಾಗೆ ಸರಿಯಾದ ಹೊಡೆತ ನೀಡುವ ಯೋಚನೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಲಿಂಟನ್, ರಷ್ಯಾದ ಎಸ್-400 ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರೆತಿರುವಂತಿದೆ. ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರ ನಿಪುಣರ ಪ್ರಕಾರ ರಷ್ಯಾದ ಎಸ್-400 ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಅಮೆರಿಕಾದ ಯುದ್ಧವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ'ವನ್ನೂ ಪುಡಿಗಟ್ಟಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ!

2011ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಭದ್ರತಾ ಮಂಡಳಿ ಲಿಬಿಯಾದಲ್ಲಿ 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ'ವನ್ನು ರಚಿಸುವುದನ್ನು ಆಗಿನ ರಷ್ಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡಿಮಿಟ್ರಿ ಮೆಡ್ವೆಡೆವ್ ತಡೆದಿದ್ದರು. ಇವತ್ತಿನ ಅಮೆರಿಕಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಮತ್ತು ಅವತ್ತಿನ ವಿದೇಶಾಂಗ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರಷ್ಯಾವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಹರಸಾಹಸ ಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ಲಿಬಿಯಾದಲ್ಲಿ ಗದ್ದಾಫಿಯನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಅಥವಾ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಆಶ್ವಾಸನೆಯನ್ನೂ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರಷ್ಯಾಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಕೊನೆಗೆ ಗದ್ದಾಫಿಯನ್ನು ದಂಗೆಕೋರರು ಹತ್ಯೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾ ನೇತೃತ್ವದ ನ್ಯಾಟೊ ಪಡೆಗಳು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಗದ್ದಾಫಿ ಹತ್ಯೆಯ ಕುರಿತಾದ ವಿಡಿಯೊವೊಂದರಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಗಿ "ನಾವು ಬಂದೆವು, ನಾವು ನೋಡಿದೆವು ಅವನು ಸತ್ತ"ಎಂದಿದ್ದನ್ನು ರಷ್ಯನ್ನರು ತಮಗೇ ಮಾಡಿದ ಲೇವಡಿ ಎಂದುಕೊಂಡರು. ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರಷ್ಯಾಗೆ ನೀಡಿದ್ದ ಆಶ್ವಾಸನೆಗೆ ಕವಡೆ ಕಾಸಿನ ಕಿಮ್ಮತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದರಿವಾದಾಗ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ರಷ್ಯಾ ಕೆಣಕಿದ ಹಾವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ' ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಅಮೆರಿಕಾದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾ ಅಡ್ಡಗಾಲು ಹಾಕುವುದು ಖಂಡಿತ.

ರಷ್ಯಾ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಯುದ್ಧಾಪರಾಧ ಮತ್ತು ದುಷ್ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಅಮೆರಿಕಾ ಆಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ ರಷ್ಯಾ ಮಾತ್ರ ಸಿರಿಯಾ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಸೇನಾಪಡೆಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುವ ತರಾತುರಿಯಲ್ಲಿದೆ. ರಷ್ಯಾದ ಈ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ನೀತಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಮತ್ತು ಕರ್ದಿಶ್ ಹೋರಾಟಗಾರರ ನಿದ್ದೆಗೆಡಿಸಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾದ ಪಾಲಿಗೂ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯನ್ ಪಡೆಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ನುಂಗಲಾಗದ ಬಿಸಿ ತುಪ್ಪದಂತಾಗಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲದರ ಮಧ್ಯೆ ರಷ್ಯಾ ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನು ವಾಪಾಸು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ, ತೃತೀಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಆರಂಭದ ಕುರಿತಾಗಿಯೂ ಊಹಾಪೋಹಗಳೆದ್ದಿದ್ದವು. ತೃತೀಯ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯತೆಗಳೇನಿದ್ದರೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಛಾಯಾಯುದ್ಧಗಳು ಶೀತಲ ಸಮರವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮರುಕಳಿಸುವಂತಿದೆ. ಹೊಸದಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಈ ನವಶೀತಲ ಸಮರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಫಲಿತಾಂಶ ಮತ್ತು ತದನಂತರದ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾಗಳ ಕ್ರಿಯೆ- ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಎದುರು ನೋಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಸರಿಸುಮಾರು ಎರಡೂವರೆ ದಶಕಗಳ ಹಿಂದಷ್ಟೇ ಅಂತ್ಯವಾದ ಶೀತಲ ಸಮರದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ  ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ಸೊವಿಯೆತ್ ಒಕ್ಕೂಟಗಳೆರಡು ಶಕ್ತಿ ರಾಜಕೀಯದ ಜಂಗೀ ಕುಸ್ತಿ ನಡೆಸಿದ್ದವು. ಅಮೆರಿಕಾ ತನ್ನ ಮಿತ್ರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಜೊತೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ನ್ಯಾಟೋ ಮಿಲಿಟರಿ ಒಕ್ಕೂಟ ರಚಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಸೊವಿಯೆತ್ ಬಣ ವಾರ್ಸೋ ಹೆಸರಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ನೊಂದಿಗೆ ಎದುರುತ್ತರ ನೀಡಿತ್ತು. 1990ರ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಸೊವಿಯೆತ್ ಒಕ್ಕೂಟ ಛಿದ್ರವಾಗಿ ಕೊನೆಗೆ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡ ರಷ್ಯಾ ಕೂಡ ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಭಾವ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗುತ್ತದೆ. ತದನಂತರ ತನಗೆ ಇನ್ನಾರೂ ಸಾಟಿಯಿಲ್ಲ ಎಂಬಂತೆ ಅಮೆರಿಕಾ ವಿಶ್ವ ರಾಜಕೀಯದ ದೊಡ್ಡಣ್ಣ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ. ಶೀತಲ ಸಮರದ ಅಂತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ರಷ್ಯಾ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅವಮಾನಕ್ಕೂ ಒಳಗಾಗಬೇಕಾಯ್ತು. ನ್ಯಾಟೊ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವ ವೃದ್ಧಿಸಿಕೊಂಡ ರೀತಿ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ವಿಸ್ತರಣೆ ರಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಅಭದ್ರತೆಯ ಭಾವನೆಯನ್ನೂ ಮೂಡಿಸಿತ್ತು. ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಭದ್ರತಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಹಮತವಿಲ್ಲದೇ ಹೋದರೂ ಸರ್ಬಿಯಾ, ಇರಾಕ್ ಮತ್ತಿತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾ ನಡೆಸಿದ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚಾರಣೆಗಳು ರಷ್ಯಾದ ಹತಾಶೆ ಮತ್ತು ಆಕ್ರೋಶಗಳನ್ನು ಇಮ್ಮಡಿಗೊಳಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ ರಷ್ಯಾದ ಇತ್ತೀಚಿನ ನಡೆಗಳು ಮತ್ತೆ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ಕೆಲ ಯುರೋಪಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಿದ್ದೆಗೆಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಯುರೋಪಿನೊಂದಿಗೆ ರಷ್ಯಾಗಿರುವ ತಗಾದೆಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅಣ್ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಹಿಂಜರಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬಂಥ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ನಿಲುವನ್ನು ತಳೆದಿರುವ ರಷ್ಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪುಟಿನ್ ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ನಾಯಕರನ್ನು ಸಿಂಹಸ್ವಪ್ನವಾಗಿ ಕಾಡಲಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ. ರಷ್ಯಾ ವಿಶ್ವ ನಾಯಕರ ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಕ್ಯಾರೇ ಎನ್ನದೆ ಕ್ರಿಮಿಯಾವನ್ನು ರಷ್ಯಾದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಿದಾಗ, ಸಿರಿಯಾ ಯುದ್ಧರಂಗಕ್ಕೆ ಧುಮುಕಿ, ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಲಹೆ ಮತ್ತು ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ಗಾಳಿಗೆ ತೂರಿ ತನ್ನದೇ ಯುದ್ಧ ನೀತಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದಾಗ ಹಾಗೂ ತೀರ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ರಷ್ಯಾ ತನ್ನ ರಹಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅಮೆರಿಕಾ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲೂ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಿದೆ ಎಂಬ ಸಂಶಯ ವ್ಯಕ್ತವಾದ ಮೇಲಂತೂ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪುಟಿನ್ ರಷ್ಯಾದ  ವೈರಿಗಳ ಜಂಘಾಬಲ ಉಡುಗಿಸುವ ಯಾವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ಕೈಬಿಡುವವರಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಸದ್ಯದಲ್ಲೇ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯಿದೆ. ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಯಾರೇ ಆದರೂ ಅಮೆರಿಕಾದ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾಗೆ ಸಿಂಹಪಾಲು ದಕ್ಕಲಿದೆ. ಕಾಲು ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೆ ಅಮೆರಿಕಾ ತನ್ನ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸೊವಿಯೆತ್ ಗೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಇದೀಗ ಮತ್ತೆ ರಷ್ಯಾ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮರುಕಳಿಸಲಿದೆ!

2015ರಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬಶರ್ ಅಲ್ ಅಸದ್ ನನ್ನು ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಲು ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾ ನಿಯೋಜಿಸಿದ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು ಮತ್ತು ಫಿರಂಗಿಗಳು ಒಬಾಮ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ತಲೆಕೆಳಗು ಮಾಡಿತ್ತು! ಯುದ್ಧ ಅಸದ್ ಪರವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿತ್ತು! ಈ ಮೂಲಕ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾ ತನ್ನ ಹಿಡಿತ ಬಲಪಡಿಸಿಕೊಂಡದ್ದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾ ಪ್ರಭಾವವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಇತ್ತಿಚೆಗೆ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ'(No Fly Zone)ಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿದ್ದ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸಂಸದರು ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಜನರಲ್ ಜೋಸೆಫ್ ಡನ್ಫೋರ್ಡ್ ರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದಾಗ ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಿಷ್ಟು, "ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲೇಬೇಕು ಎಂದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾಗಳೆರಡರ ಜೊತೆಗೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಬೇಕು!"ಈ ಮಧ್ಯೆ ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ತನ್ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯ ಪ್ರಚಾರದುದ್ದಕ್ಕೂ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ' ಮತ್ತು 'ಸುರಕ್ಷಿತ ವಲಯ'ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮೂಲಕ ರಷ್ಯಾಗೆ ಸರಿಯಾದ ಹೊಡೆತ ನೀಡುವ ಯೋಚನೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಲಿಂಟನ್, ರಷ್ಯಾದ ಎಸ್-400 ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರೆತಿರುವಂತಿದೆ. ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರ ನಿಪುಣರ ಪ್ರಕಾರ ರಷ್ಯಾದ ಎಸ್-400 ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಅಮೆರಿಕಾದ ಯುದ್ಧವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ'ವನ್ನೂ ಪುಡಿಗಟ್ಟಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ!

2011ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಭದ್ರತಾ ಮಂಡಳಿ ಲಿಬಿಯಾದಲ್ಲಿ 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ'ವನ್ನು ರಚಿಸುವುದನ್ನು ಆಗಿನ ರಷ್ಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡಿಮಿಟ್ರಿ ಮೆಡ್ವೆಡೆವ್ ತಡೆದಿದ್ದರು. ಇವತ್ತಿನ ಅಮೆರಿಕಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಮತ್ತು ಅವತ್ತಿನ ವಿದೇಶಾಂಗ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರಷ್ಯಾವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಹರಸಾಹಸ ಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ಲಿಬಿಯಾದಲ್ಲಿ ಗದ್ದಾಫಿಯನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಅಥವಾ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಆಶ್ವಾಸನೆಯನ್ನೂ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರಷ್ಯಾಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಕೊನೆಗೆ ಗದ್ದಾಫಿಯನ್ನು ದಂಗೆಕೋರರು ಹತ್ಯೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾ ನೇತೃತ್ವದ ನ್ಯಾಟೊ ಪಡೆಗಳು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಗದ್ದಾಫಿ ಹತ್ಯೆಯ ಕುರಿತಾದ ವಿಡಿಯೊವೊಂದರಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಗಿ "ನಾವು ಬಂದೆವು, ನಾವು ನೋಡಿದೆವು ಅವನು ಸತ್ತ"ಎಂದಿದ್ದನ್ನು ರಷ್ಯನ್ನರು ತಮಗೇ ಮಾಡಿದ ಲೇವಡಿ ಎಂದುಕೊಂಡರು. ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರಷ್ಯಾಗೆ ನೀಡಿದ್ದ ಆಶ್ವಾಸನೆಗೆ ಕವಡೆ ಕಾಸಿನ ಕಿಮ್ಮತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದರಿವಾದಾಗ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ರಷ್ಯಾ ಕೆಣಕಿದ ಹಾವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ 'ಹಾರಾಟ ನಿಷೇಧಿತ ವಲಯ' ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಅಮೆರಿಕಾದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾ ಅಡ್ಡಗಾಲು ಹಾಕುವುದು ಖಂಡಿತ.

ರಷ್ಯಾ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಯುದ್ಧಾಪರಾಧ ಮತ್ತು ದುಷ್ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಅಮೆರಿಕಾ ಆಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ ರಷ್ಯಾ ಮಾತ್ರ ಸಿರಿಯಾ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಸೇನಾಪಡೆಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುವ ತರಾತುರಿಯಲ್ಲಿದೆ. ರಷ್ಯಾದ ಈ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ನೀತಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಮತ್ತು ಕರ್ದಿಶ್ ಹೋರಾಟಗಾರರ ನಿದ್ದೆಗೆಡಿಸಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾದ ಪಾಲಿಗೂ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯನ್ ಪಡೆಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ನುಂಗಲಾಗದ ಬಿಸಿ ತುಪ್ಪದಂತಾಗಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲದರ ಮಧ್ಯೆ ರಷ್ಯಾ ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನು ವಾಪಾಸು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ, ತೃತೀಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಆರಂಭದ ಕುರಿತಾಗಿಯೂ ಊಹಾಪೋಹಗಳೆದ್ದಿದ್ದವು. ತೃತೀಯ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯತೆಗಳೇನಿದ್ದರೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಛಾಯಾಯುದ್ಧಗಳು ಶೀತಲ ಸಮರವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮರುಕಳಿಸುವಂತಿದೆ. ಹೊಸದಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಈ ನವಶೀತಲ ಸಮರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಫಲಿತಾಂಶ ಮತ್ತು ತದನಂತರದ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾಗಳ ಕ್ರಿಯೆ- ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಎದುರು ನೋಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.

(This article was published in Vishwavani newspaper on 25 October 2016)

      KEERTHIRAJ (prof.keerthiraj@gmail.com)

      Professor

International Relations and Political Science

Alliance University, Bangalore.